Terugblik op pilot Amersfoort: ‘Ontdekken waarvoor werkgever gevoelig is’

Voor de gemeente Amersfoort eindigt per 31 december van dit jaar de pilot Werken naar Vermogen. Welke resultaten heeft dat opgeleverd? Connie de Neef (hoofd afdeling arbeidsintegratie gemeente Amersfoort) blikt terug.

Wat waren precies jullie doelen bij deze pilot?

“Het eerste doel van de pilot was om consulenten, die werken vanuit verschillende regelingen (WAJONG, WIA, WSW, WWB, WIJ), van elkaar te laten leren. We hebben samen onderzocht of het nuttig is om elkaars instrumenten te gebruiken. Daarnaast wilden we een aantal mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt duurzaam bij reguliere werkgevers plaatsen, al dan niet met loondispensatie.”

Patrick Prinsen: ‘Voor Lies is het glas weer half vol’

Patrick Prinsen (werkcoach voor cliënten uit de wia, wao en ww) van het UWV hielp zijn cliënte Lies aan een stageplek bij een kledingherstelbedrijf. Zonder de tip van het Amersfoortse leerwerkbedrijf Amfors was dat niet gelukt.

“Binnen de pilot Werken naar Vermogen bespreken we als projectteam hoe we onze cliënten verder kunnen helpen op weg naar een baan. We helpen allemaal mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar vanuit verschillende regelingen en vanuit verschillende organisaties: de gemeente Amersfoort, het UWV, het Werkgeversservicepunt en leerwerkbedrijf Amfors.

Galina aan de slag in de thuiszorg: ‘Stap voor stap kom ik verder’

Na acht jaar thuiszitten wilde Galina graag aan het werk om in contact te komen met andere mensen. Ondanks haar angststoornissen is dat gelukt: met behoud van haar WSW-indicatie werkt ze nu als huishoudelijke hulp in de thuiszorg.

Galina is afkomstig uit Oekraïne. Na haar komst in Nederland deed ze vrijwilligerswerk bij de thuiszorg en een bejaardenhuis, maar ze wilde ook weer in een betaalde baan aan de slag. “Ik wil graag met mensen communiceren”, zegt Galina. “Ik vind het fijn om een praatje te maken. Thuis kun je dat niet.”

Contacten leggen is voor Galina echter niet vanzelfsprekend. Ze kampt met enkele angststoornissen, die ingrijpende gevolgen hebben voor haar sociale leven. Tot voor kort durfde ze niet naar buiten te gaan of een gesprekje aan te knopen. Dat gaat nu een stuk beter, maar liften en andere dichte ruimten met weinig daglicht maken haar nog steeds bang en depressief.

Van dagbesteding naar betaalde baan: Fred houdt van opruimen

Fred (23) heeft een detentieverleden en wil een nieuw leven beginnen. Daarbij hoort een baan, maar hoe?

Fred volgt therapie en heeft contact met de reclassering. Voor ondersteuning op het gebied van werk en inkomen doet hij een aanvraag voor de WIJ (Wet Investeren in Jongeren) bij het UWV werkbedrijf. Terwijl de aanvraag van de uitkering loopt, start Fred samen met Paul Spiegelenberg (trajectbegeleider Arbeidsintegratie) van de gemeente Amersfoort met het traject naar werk. “Zoek zo snel mogelijk dagbesteding voor Fred, zodat hij zich kan oriënteren op werk”, adviseert de medewerker van de reclassering aan de gemeente.

Strafblad, geen startkwalificatie

Fred komt niet in aanmerking voor een wajonguitkering. Wel heeft hij beperkingen bij zijn inzetbaarheid op de arbeidsmarkt: behoefte aan structuur en duidelijkheid, een strafblad en geen startkwalificatie.

Eén aanspreekpunt voor werkgevers in regio Amersfoort

De Amfors Groep heeft zich aangesloten bij de projectgroep Werken naar Vermogen in Amersfoort. Samen met de inbreng van het Werkgeversservicepunt 033 en de gemeente Amersfoort betekent dat er nu een sterke combinatie is van organisaties, waar werkgevers in de regio terecht kunnen met hun personele vraagstukken.

Wat merken werkgevers van deze krachtenbundeling?

Esther van der Laan (accountmanager Amfors): “De vraag van de werkgevers staat bij dit samenwerkingsverband centraal. Zij krijgen hiermee een goed uitgeruste one-stop-shop. We bundelen onze kennis rondom allerlei personeelsvraagstukken – afkomstig van maar liefst drie deskundige organisaties.”

De One-stop-shop, hoe ziet dat eruit?

Esther: “Alles is nu centraal op één plek georganiseerd, waardoor de werkgever niet meer rond hoeft te shoppen. Het Werkgeversservicepunt – een gezamenlijk initiatief van gemeente en UWV – is daarbij een belangrijk uitvoeringsonderdeel. Amfors en WSP trekken nu meer samen op. Deze regionale samenwerking is efficiënter en effectiever dan als we zelfstandig blijven opereren. Daarnaast is het netwerk van de drie organisaties samen veel uitgebreider dan van een organisatie alleen. We kunnen dus in een breder kader zoeken naar werknemers, maar ook naar mogelijkheden voor werkgelegenheid.”

Training voor re-integranten: Ontdekken welke kwaliteiten je nog meer in huis hebt

Erna van der Geer is hoofd van de centrale afdeling werving en re-integratie van Vivium Zorggroep. Zij schakelde Christianne van Triest van de projectgroep Werken naar Vermogen in Amersfoort in voor een empowermenttraining aan re-integranten.

Met je afdeling zorg je ervoor dat medewerkers die langdurig ziek zijn weer opnieuw aan het werk kunnen. Waar liepen jullie tegenaan?

“Met zo’n vierduizend medewerkers bieden wij onder meer woonzorg, verpleeghuiszorg en (gespecialiseerde) thuiszorg aan in de regio Gooi en Vechtstreek. Onze medewerkers kunnen na langdurige ziekte vaak niet terugkeren naar hun eigen werk, omdat het te zwaar geworden is. Ze moeten daarom op zoek naar ander passend werk, maar dat is voor veel medewerkers erg lastig. Ze zijn ooit opgeleid om in de zorg te werken en het kost veel moeite om die knop om te zetten. Het idee dat ze iets anders moeten gaan doen, maakt veel verzet los.

Fred Douma: ‘Bemiddeling van Wajonger blijft maatwerk’

Fred Douma verzorgt als arbeidsdeskundige bij het UWV Werkbedrijf Amersfoort re-integratietrajecten voor Wajongers. Hij laat zijn licht schijnen over zijn huidige aanpak en de toekomstige veranderingen bij de invoering van de wet Werken naar Vermogen.

Het is steeds belangrijker om te voorkomen dat Wajongers aan de kant zitten met alleen een uitkering. Hoe pakken jullie dat aan?

“We richten ons onder meer op 16- en 17-jarigen, die in de toekomst grote kans hebben om in de Wajong terecht te komen. We hebben daarom in de regio Amersfoort alle scholen voor speciaal onderwijs verdeeld onder de Wajong-arbeidsdeskundigen. Bij de uitstroom hebben we ze meteen in beeld. We ondersteunen ze bij het vinden van een reguliere baan, zodat ze zelfstandig het minimum loon kunnen gaan verdienen.”

Eerste hulp bij personeelsproblemen

Christianne van Triest en Marcel van Unen van de pilot Werken naar Vermogen helpen werkgevers aan oplossingen voor hun personeelsproblemen. Zelf zoeken ze werkgevers, die werkzoekenden met een achterstand of arbeidshandicap aan het werk helpen. “We komen iets brengen en iets halen.”

Wat brengen jullie?

Marcel: “We gaan met werkgevers in gesprek om mee te denken over hun personeelsproblemen. De ene keer kunnen we de weg wijzen naar een instantie, een andere keer helpen we bij een wervingsprobleem of leggen we een regeling uit. We zijn eigenlijk externe personeelconsultants, die in het kader van deze pilot tot 1 januari 2012 gratis advies kunnen geven.”

Kijken wat er wél kan: de vijf creatieve lessen van Paul Spiegelenberg

Werken naar vermogen betekent kijken wat er wel kan. Dat vraagt om creatief denkvermogen. “Juist het zoeken naar nieuwe wegen maakt dit werk leuk”, zegt Paul Spiegelenberg, lid van het projectteam voor de pilot. “We zijn een soort rebellenclub.”

1. Kies je eigen lijn

Als trajectbegeleider arbeidsintegratie begeleidt Paul Spiegelenberg van de gemeente Amersfoort cliënten naar werk of naar een hoger treetje op de re-integratieladder. Is er ergens een geschikte vrijwilligerswerkplek om ervaring op te doen? Kan iemand gecoacht worden? Heeft iemand sollicitatieondersteuning nodig? Hij kijkt wat een werkzoekende nodig heeft en levert oplossingen aan.
De bestaande wetten zorgen voor hinderlijke hokjes, vindt hij. Daarbij probeert hij zijn eigen lijn uit te zetten. Zo begeleidde hij een 23-jarige jongen die na zijn vrijlating uit de gevangenis geen enkele werkervaring had. “Ik wilde niet toegeven aan de impuls om een Wajong- of WSW-traject in te slaan, zoals gebruikelijk is. Bij een Wajongaanvraag kom je soms na een hele tijd tot de conclusie dat het toch geen goed idee was. Ik wil gewoon meteen met de jongen aan de slag en strak vasthouden aan één lijn om in het werkritme te komen. Ik heb hem daarom dagbesteding aangeboden en daarna geplaatst bij een arbeidstrainingscentrum. Hij is nu assistent-werkmeester.”

Christianne van Triest over Wajong: “It takes two to tango”

Christianne van Triest is accountmanager arbeidsbemiddeling bij het Werkgeversservicepunt 033 voor mensen met een Wajong-uitkering. Ze probeert mede vanuit haar eigen ervaring bij de pilot Werken naar Vermogen werkgevers te interesseren voor de plaatsing van een Wajonger. “Het lukt pas echt als beide partijen een beetje verliefd op elkaar worden.”

De belangstelling wekken van een werkgever voor iemand met een arbeidshandicap, hoe doe je dat precies?

“In ieder geval niet met een glimmende folder of een tv-spotje. Dat zegt een werkgever helemaal niets. Je kunt kandidaten en werkgevers beter op een natuurlijke manier met elkaar in contact brengen. We verzorgen als projectteam bijvoorbeeld een netwerkbijeenkomst. Daarbij regelen we de ruimte en de catering. We zorgen ervoor dat er ook een aantal Wajongers bij zijn. Alleen maar een ontmoeting, meer niet.”