Terugblik op pilot Amersfoort: ‘Ontdekken waarvoor werkgever gevoelig is’

Voor de gemeente Amersfoort eindigt per 31 december van dit jaar de pilot Werken naar Vermogen. Welke resultaten heeft dat opgeleverd? Connie de Neef (hoofd afdeling arbeidsintegratie gemeente Amersfoort) blikt terug.

Wat waren precies jullie doelen bij deze pilot?

“Het eerste doel van de pilot was om consulenten, die werken vanuit verschillende regelingen (WAJONG, WIA, WSW, WWB, WIJ), van elkaar te laten leren. We hebben samen onderzocht of het nuttig is om elkaars instrumenten te gebruiken. Daarnaast wilden we een aantal mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt duurzaam bij reguliere werkgevers plaatsen, al dan niet met loondispensatie.”

Blijvende aandacht nodig voor mensen met arbeidshandicap

Kandidaten met een arbeidshandicap hebben vaak een extra steuntje in de rug nodig, óók als ze naar tevredenheid een baan gevonden hebben. Een overzicht van de leerervaringen van Christianne van Triest, die zich bij de pilot Werken naar Vermogen bezighoudt met kandidaten vanuit de Wajong.

Eerste leerervaring:
Geplaatste kandidaten vanuit de Wajong hebben soms een extra steuntje in de rug nodig.

Op een scholings- en banenmarkt ontmoette Christianne een postbezorgster. Het postbedrijf had net grote reorganisaties aangekondigd. Deze mevrouw werd daar heel erg zenuwachtig van, omdat ze dacht dat ze ontslagen zou worden.

Patrick Prinsen: ‘Voor Lies is het glas weer half vol’

Patrick Prinsen (werkcoach voor cliënten uit de wia, wao en ww) van het UWV hielp zijn cliënte Lies aan een stageplek bij een kledingherstelbedrijf. Zonder de tip van het Amersfoortse leerwerkbedrijf Amfors was dat niet gelukt.

“Binnen de pilot Werken naar Vermogen bespreken we als projectteam hoe we onze cliënten verder kunnen helpen op weg naar een baan. We helpen allemaal mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar vanuit verschillende regelingen en vanuit verschillende organisaties: de gemeente Amersfoort, het UWV, het Werkgeversservicepunt en leerwerkbedrijf Amfors.

Galina aan de slag in de thuiszorg: ‘Stap voor stap kom ik verder’

Na acht jaar thuiszitten wilde Galina graag aan het werk om in contact te komen met andere mensen. Ondanks haar angststoornissen is dat gelukt: met behoud van haar WSW-indicatie werkt ze nu als huishoudelijke hulp in de thuiszorg.

Galina is afkomstig uit Oekraïne. Na haar komst in Nederland deed ze vrijwilligerswerk bij de thuiszorg en een bejaardenhuis, maar ze wilde ook weer in een betaalde baan aan de slag. “Ik wil graag met mensen communiceren”, zegt Galina. “Ik vind het fijn om een praatje te maken. Thuis kun je dat niet.”

Contacten leggen is voor Galina echter niet vanzelfsprekend. Ze kampt met enkele angststoornissen, die ingrijpende gevolgen hebben voor haar sociale leven. Tot voor kort durfde ze niet naar buiten te gaan of een gesprekje aan te knopen. Dat gaat nu een stuk beter, maar liften en andere dichte ruimten met weinig daglicht maken haar nog steeds bang en depressief.

Jobhunter Jurn van Middelaar: ‘We hoeven toch geen astronaut te leveren!’

Jobhunter Jurn van Middelaar van het Werkgeversservicepunt 033 houdt van het intensieve samenspel met bedrijven om cliënten aan een baan te helpen. “Ik leg net zo lang contacten over een mogelijke plaatsing totdat er ineens zaken gedaan kunnen worden.”

Jurn van Middelaar bemiddelt kandidaten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. In de meeste gevallen komen zijn cliënten van het UWV of van de gemeente vanuit de wet Werken naar Vermogen. Hij kijkt wat voor werk het beste bij hen past, geeft coaching en legt contacten met mogelijke werkgevers. “Ik ken de regionale markt en begrijp de doelgroep.”

Van dagbesteding naar betaalde baan: Fred houdt van opruimen

Fred (23) heeft een detentieverleden en wil een nieuw leven beginnen. Daarbij hoort een baan, maar hoe?

Fred volgt therapie en heeft contact met de reclassering. Voor ondersteuning op het gebied van werk en inkomen doet hij een aanvraag voor de WIJ (Wet Investeren in Jongeren) bij het UWV werkbedrijf. Terwijl de aanvraag van de uitkering loopt, start Fred samen met Paul Spiegelenberg (trajectbegeleider Arbeidsintegratie) van de gemeente Amersfoort met het traject naar werk. “Zoek zo snel mogelijk dagbesteding voor Fred, zodat hij zich kan oriënteren op werk”, adviseert de medewerker van de reclassering aan de gemeente.

Strafblad, geen startkwalificatie

Fred komt niet in aanmerking voor een wajonguitkering. Wel heeft hij beperkingen bij zijn inzetbaarheid op de arbeidsmarkt: behoefte aan structuur en duidelijkheid, een strafblad en geen startkwalificatie.

Een nieuwe baan voor Ali: eerst doen, dan praten

Ali is dakloos en kan slecht voor zichzelf zorgen. Paul Spiegelenberg van de gemeente Amersfoort helpt hem zijn leven weer op te pakken en naar werk te begeleiden. “Snel in beweging komen is het belangrijkst.”

Voordat Ali bij de projectgroep Werken naar Vermogen in Amersfoort komt, heeft hij lang op straat gezworven. Hij heeft psychische problemen, financiële schulden en kampt met veel pijn als gevolg van een whiplash.

Paul Spiegelenberg (trajectbegeleider arbeidsintegratie) begeleidt cliënten als Ali naar werk of naar een hoger treetje op de re-integratieladder. Hij is onder de indruk van de ‘bak ellende’ die Ali over zijn leven uitgestort heeft gekregen. Hij had bij een slachtbedrijf gewerkt, maar hier werkte hij zich hier nog verder in de nesten. Als er iets zwaars getild moest worden deed Ali dat zonder morren, ook al kon zijn lichaam dat niet meer aan. Nee zeggen om zichzelf te beschermen, daar had hij grote moeite mee.

Training voor re-integranten: Ontdekken welke kwaliteiten je nog meer in huis hebt

Erna van der Geer is hoofd van de centrale afdeling werving en re-integratie van Vivium Zorggroep. Zij schakelde Christianne van Triest van de projectgroep Werken naar Vermogen in Amersfoort in voor een empowermenttraining aan re-integranten.

Met je afdeling zorg je ervoor dat medewerkers die langdurig ziek zijn weer opnieuw aan het werk kunnen. Waar liepen jullie tegenaan?

“Met zo’n vierduizend medewerkers bieden wij onder meer woonzorg, verpleeghuiszorg en (gespecialiseerde) thuiszorg aan in de regio Gooi en Vechtstreek. Onze medewerkers kunnen na langdurige ziekte vaak niet terugkeren naar hun eigen werk, omdat het te zwaar geworden is. Ze moeten daarom op zoek naar ander passend werk, maar dat is voor veel medewerkers erg lastig. Ze zijn ooit opgeleid om in de zorg te werken en het kost veel moeite om die knop om te zetten. Het idee dat ze iets anders moeten gaan doen, maakt veel verzet los.

Fred Douma: ‘Bemiddeling van Wajonger blijft maatwerk’

Fred Douma verzorgt als arbeidsdeskundige bij het UWV Werkbedrijf Amersfoort re-integratietrajecten voor Wajongers. Hij laat zijn licht schijnen over zijn huidige aanpak en de toekomstige veranderingen bij de invoering van de wet Werken naar Vermogen.

Het is steeds belangrijker om te voorkomen dat Wajongers aan de kant zitten met alleen een uitkering. Hoe pakken jullie dat aan?

“We richten ons onder meer op 16- en 17-jarigen, die in de toekomst grote kans hebben om in de Wajong terecht te komen. We hebben daarom in de regio Amersfoort alle scholen voor speciaal onderwijs verdeeld onder de Wajong-arbeidsdeskundigen. Bij de uitstroom hebben we ze meteen in beeld. We ondersteunen ze bij het vinden van een reguliere baan, zodat ze zelfstandig het minimum loon kunnen gaan verdienen.”

Werken naar vermogen betekent: ‘…iemand zijn eigen keuzes laten maken’ (2)

Werken naar Vermogen kan op velerlei manieren. In deze rubriek laten we werkgevers, partners en andere organisaties aan het woord, die vanuit hun eigen invalshoek invulling geven aan Werken naar Vermogen.

Deel 2:
Petrus Dispa, directeur re-Activate in Hilversum, actief in de regio Amersfoort

Wat doen jullie?

“Van huis uit zijn we een re-integratiebureau voor hoger opgeleiden en 35-plussers, voornamelijk mensen met complexe dossiers. Iemand die bijvoorbeeld hersteld was van kanker en weer aan het werk wil, maar nog iedere dag moe is en een hele andere visie op de waarde van het leven en zijn eigen identiteit heeft gekregen. Of mensen met alcoholproblemen of schulden, wat vaak ook met meerdere andere problemen gepaard gaat.

Als iemand veel individuele aandacht nodig heeft, kom je niet uit met de bestaande budgetten, die ook nog eens allemaal uit verschillende potjes moeten komen. We hebben veel meters in de modder gemaakt om onze weg hierin te vinden. Het lijkt alsof je met kneusjes werkt, maar in onze eigen kennissenkring zitten mensen wiens leven net zo goed binnen een jaar ruw verstoord kan worden. Tegelijkertijd hebben deze mensen allemaal het volle vermogen om bij te dragen aan onze maatschappij.”

Wat onderscheidt jullie aanpak van andere initiatieven?

“De reguliere zorg biedt geen aanpak voor deze groep, terwijl toeleiding naar werk vaak nog niet aan de orde is. We hebben ons ontwikkeld tot een zorginstelling in combinatie met een re-ïntegratiebedrijf, waarin de vraag van de cliënt centraal staat. Rondom deze hulpvraag organiseren we de beschikbare middelen. We horen in volle breedte iemands verhaal en gaan daarmee aan de slag. Dat kan fysiotherapie zijn, maar ook energiemanagement, schuldsanering, lifestylecoaching en het inschakelen van jobhunters.”

Wat betekent voor jullie ‘werken naar vermogen’?

“We kijken wat er wel kan en proberen dat uit te bouwen. Ons motto is: zelf kiezen werkt. Vanuit vrije wil laten we mensen verantwoordelijkheid nemen voor leven en werk, onder welke omstandigheden dan ook. Dat maakt mensen krachtig, bewust van hun drijfveren en talenten. Uit ons onderzoek blijkt dat mensen dit inderdaad flexibeler maakt en ervoor zorgt dat ze beter omgaan met veranderingen. Daar zijn we best trots op.

Dit motto sluit heel goed aan bij de projectgroep Werken naar Vermogen in de gemeente Amersfoort. Mensen met een complexer dossier kunnen vanuit hun eigen identiteit toch een bijdrage leveren. Het activeren van iemands eigen vermogen staat voor ons centraal, zodat iemand zo snel mogelijk weer aan het werk gaat.”

Eerdere aflevering uit deze rubriek:

• 1. Werken naar vermogen betekent: als je iets wil en kan, dan lukt het.